Πότε αρχίζουν να μιλάνε τα μωρά; Χρονοδιάγραμμα και συμβουλές για τις πρώτες λέξεις
6 Ιουνίου 2023
Είναι μία από τις πρώτες ερωτήσεις που ακούω όταν συναντώ γονείς ή κηδεμόνες στο Play Lab. Και ήταν μία από τις μεγαλύτερες ανησυχίες μου ως νέα μητέρα. «Πότε θα αρχίσει να μιλάει το μωρό μου;»
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΛΗΡΕΣ ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΠΑΡΑΚΑΤΩ
Δεν έχετε χρόνο για διάβασμα; Κανένα πρόβλημα.
Όταν έγινα μαμά, περίμενα με αγωνία την ημέρα που το παιδί μου θα έλεγε τα πρώτα του «κανονικά» λόγια. Λοιπόν, ας πούμε απλώς ότι εκείνα αποφασίζουν πότε θα έρθει αυτή η υπέροχη στιγμή (που τώρα συνειδητοποιώ ότι τελικά είναι δική τους υπόθεση). Αυτή η εμπειρία, μου έδωσε μια νέα προοπτική που έχει γίνει ο κεντρικός άξονας στη δουλειά μου με τις οικογένειες: κάθε παιδί ακολουθεί έναν μοναδικό δρόμο για να φτάσει στα αναπτυξιακά του ορόσημα.
Λοιπόν, σε ποια ηλικία αρχίζουν να μιλούν τα παιδιά; Η σύντομη απάντηση: όταν είναι έτοιμα. Οι επικοινωνιακές τους δεξιότητες θα ξεκινήσουν με χαμόγελα, γέλια, παλαμάκια και βάβισμα προτού καταλάβουν οποιαδήποτε λέξη. Ενώ όμως περιμένετε να πει ολόκληρες λέξεις, προτάσεις και άλλα πολλά, χρησιμοποιήστε αυτές τις συμβουλές για να βοηθήσετε στην προώθηση της γλωσσικής του ανάπτυξης τώρα.
2. Τραγουδήστε, φτιάξτε στιχάκια & αφεθείτε στον χορό.
Η μουσική είναι ένας τέλειος τρόπος για να μυήσετε το μωρό σας στις λέξεις. Τα μωρά αγαπούν τις απλές ρίμες και τους αρέσει να τραγουδάνε ενώ, παράλληλα, η επανάληψη ενδυναμώνει λέξεις-κλειδιά ή φράσεις. Επίσης, η μουσική τα «ταρακουνάει» για να ξεκινήσουν διασκεδαστικές σωματικές κινήσεις -στο σπίτι μου έχουν γίνει πολλά οικογενειακά χορευτικά πάρτι!
3. Παίξτε με παιχνίδια που φέρνουν τον αληθινό κόσμο στα μέτρα τους.
Παιχνίδια που παραπέμπουν σε γνωστά αντικείμενα και μέρη, όπως σετ και φιγούρες με ζωάκια και ανθρωπάκια, βοηθούν το παιδί στο να αναγνωρίσει καλύτερα έννοιες του πραγματικού κόσμου και το ενθαρρύνουν να ξεκινήσει το παιχνίδι μίμησης.
4. Να αφηγείστε & να περιγράφετε οτιδήποτε, οπουδήποτε.
Μιλήστε και ονοματίστε αντικείμενα μέσα από τις καθημερινές σας δουλειές: «Ώρα να μπεις στο αυτοκίνητο της μαμάς». «Ώρα να ντυθείς, έλα να φορέσεις το μπλε παντελόνι σου». Όταν το αγγίζει, το βλέπει και το ακούει (ειδικά επανειλημμένως), δημιουργεί τη σύνδεση μεταξύ λέξεων, εννοιών και αντικειμένων.
5. Επαινέστε τον μικρό σας συνομιλητή.
Η ενθάρρυνση είναι το κλειδί. Δώστε στο μικρό σας να καταλάβει ότι είναι στον σωστό δρόμο επαινώντας και ενθαρρύνοντάς το όταν αναγνωρίζει αντικείμενα και όταν χρησιμοποιεί σωστά τις λέξεις.
6. Συνεχίστε να κουβεντιάζετε.
Δείξτε του πώς διεξάγεται μια συζήτηση κάνοντάς του ερωτήσεις, περιμένοντας να «απαντήσει» και ανταποκριθείτε στις συλλαβές ή στις μονολεκτικές προτάσεις του. Συνεχίστε να συζητάτε για οτιδήποτε φαίνεται να το ενδιαφέρει (π.χ. αν δείχνει κάποιο παιδί πείτε του «Είναι ένα παιδάκι, κάνε του γεια!»).
7. Δείξτε του πώς να μιλάει με λόγια.
Βάλτε το μικρό σας να σας κοιτάζει όταν μιλάτε και τονίστε τις κινήσεις του στόματός σας ενώ προφέρετε λέξεις. Αυτό επιτρέπει στο παιδί σας να αρχίσει να μιμείται σωματικά την ομιλία με βάση αυτό που βλέπει και ακούει.
Γιατί το μωρό μου δεν μιλάει ακόμα;
Το μικρό σας, φαίνεται να παίρνει τον χρόνο του μέχρι να πει τις πρώτες του λεξούλες. Ξέρω, μπορεί να φαίνεται ανησυχητικό, αλλά να θυμάστε ότι κάθε παιδί είναι ξεχωριστό και αναπτύσσει τις επικοινωνιακές του δεξιότητες στο χρονοδιάγραμμα που είναι κατάλληλο για εκείνο. Ακόμα κι αν δεν μιλάει, εξακολουθεί να ακούει και να απορροφάει τρόπους ομιλίας από τις ομιλίες που ακούει γύρω του.
Επίσης, πιθανότατα να μελετάει μη λεκτικές μορφές επικοινωνίας όπως το να εστιάζει σε κάτι, να στρέφει την προσοχή του κάπου και να δείχνει με το δάχτυλό του προς το επιθυμητό του αντικείμενο. Και πριν προλάβει να σας απαντήσει με λέξεις, θα έχει ήδη αρχίσει να σας καταλαβαίνει.
Χρονοδιάγραμμα γλωσσικής ανάπτυξης: πώς και πότε αρχίζουν να μιλάνε τα μωρά
Η ομιλία μπορεί να μοιάζει πολύ εύκολη υπόθεση για εμάς τους μεγάλους, απλώς ανοίγουμε το στόμα μας και οι σκέψεις μας ξεχύνονται (ευχάριστες ή δυσάρεστες). Όμως, το να μιλάς είναι πραγματικά πολύ δύσκολο. Πρώτα-πρώτα, τα μωρά πρέπει να μάθουν την πρωτόγνωρη συγκέντρωση των ήχων που δημιουργούν μία λέξη. Στη συνέχεια, πρέπει να κάνουν τη σύνδεση μεταξύ των ήχων μιας λέξης και της σημασίας της. Έπειτα, οι φωνητικές χορδές, το στόμα και η γλώσσα τους πρέπει να συντονιστούν για να κάνουν τους σωστούς ήχους που απαιτούνται για να πουν τις λέξεις που θέλουν να πουν.
Έτσι, θα χρειαστεί λίγο χρόνο το μωρό σας για να καταλάβει πώς να μιλήσει. Μέχρι να προφέρει αυτή την πρώτη λέξη, θα αναπτύξει πολλές άλλες σημαντικές δεξιότητες επικοινωνίας μέσα στο πρώτο έτος της ζωής του.
Επικοινωνία και γλωσσική ανάπτυξη του μωρού: 0-12 μηνών
0-3 μηνών
- Ακούει και ανταποκρίνεται κάνοντας ησυχία, χαμογελώντας ή μουρμουρίζοντας όταν ακούγεται το όνομά του
- Εκφράζει την ευχαρίστησή του μέσα από γέλια, κραυγές και τσιρίσματα
- Εκφράζει τη δυσαρέσκειά του με γρυλίσματα και κλάματα
- Μπορεί να αρχίσει να βαβίζει καθώς θα συνειδητοποιεί πώς λειτουργούν οι ήχοι
3-6 μηνών
- Σηκώνει τα χέρια για να δείξει την επιθυμία του για αγκαλιά
- Γυρίζει προς την κατεύθυνση που ακούγεται το όνομά του
- Βαβίζει επαναλαμβανόμενα σύμφωνα, όπως «μπα-μπα-μπα»
- Μπορεί να αρχίσει να μιμείται τον ρυθμό και τον τονισμό όσων λέγονται γύρω του
6-9 μηνών
- Δείχνει με το δάχτυλο προς οικεία/ενδιαφέροντα αντικείμενα ή άτομα
- Μπορεί να συνδέσει ήχους λέξεων με σημασίες (π.χ. να λέει «μπου» αναφερόμενο στο μπουκάλι του)
9-12 μηνών
- Λέει «μαμά» ή «μπαμπά» όταν μπαίνουν στο δωμάτιο
- Μιμείται τους ενήλικες και ανταποκρίνεται στον χαιρετισμό τους
- Αρχίζει να παίζει «κου-κου, τσα» κρύβοντας το πρόσωπο πίσω από την κουβέρτα
- Απαντάει σε απλές ερωτήσεις με «ναι» ή «όχι»
- Χρησιμοποιεί σταθερά τους ίδιους ήχους για να αναφερθεί σε συγκεκριμένα αντικείμενα
Πόσες λέξεις πρέπει να γνωρίζουν τα παιδιά όταν είναι 18 μηνών, 2 ετών και νήπια;
Μόλις το παιδί σας αρχίσει να μαθαίνει μερικές λέξεις, μετά θα πάρει φόρα. Θα περάσει από το βάβισμα στο να δείχνει και να ονοματίζει πολλά πράγματα. Μεταξύ 18 και 24 μηνών μπορεί να αντιμετωπίσει μία «έκρηξη λέξεων», εμπλουτίζοντας έντονα το λεξιλόγιό του. Στην ηλικία των 2 ετών, τα παιδιά μπορούν συνήθως να συνδυάζουν δύο λέξεις (π.χ. «μαμά αυτοκίνητο»).
Είμαστε εδώ για εσάς
Πώς πάει η συζήτηση;
Ξέρετε, αυτή ανάμεσα σε εσάς και στο μικρό σας. Εάν δεν κουβεντιάζει ακόμα, απλώς περιμένετε. Από τη στιγμή που θα που θα πάρει μπροστά, δεν θα θέλει να σταματήσει!
Θυμάμαι μια φορά που ο γιος μου πάλευε να βρει τα λόγια του. Κατά καιρούς, μπορούσε να επικοινωνήσει μαζί μου μόνο χρησιμοποιώντας χειρονομίες και λίγες συλλαβές. Στα δύο του χρόνια, δυσκολευόταν ακόμα να επικοινωνήσει μαζί μου. Ανησύχησα και άρχισα να απευθύνομαι σε φίλους και συναδέλφους για υποστήριξη και καθοδήγηση για τα επόμενα βήματά μου (Πραγματικά, για κάθε παιδί χρειάζεται πολύς κόσμος!).
Σας πάω γρήγορα στο παρόν, τώρα είναι σχεδόν πέντε χρονών και μιλάει ΟΛΗ ΤΗΝ ΩΡΑ! Το να τον ακούω να κάνει ένα εκατομμύριο ερωτήσεις μέσα στη μέρα είναι τόσο ανανεωτικό και καλοδεχούμενο. Όλα τα παιδιά ακολουθούν διαφορετικά μονοπάτια για να κατακτήσουν τα αναπτυξιακά τους ορόσημα, οπότε απλώς γιορτάστε τον κάθε νέο ήχο ή την κάθε νέα λέξη που μαθαίνει το παιδί σας. Κάθε βήμα προς τα εμπρός, μετράει.
Γίνετε ακόμα πιο ευτυχισμένοι γονείς, γίνεται!
Είμαστε εδώ για να σας βοηθήσουμε να γιορτάσετε τις μικρές επιτυχίες, να αφήσετε τις μεγάλες προσδοκίες και να διαλέξετε τη θετική πλευρά της ζωής. Γιατί μετά από τουλάχιστον 90 χρόνια υποστήριξης οικογενειών, έχουμε μάθει ότι η ανάπτυξη έρχεται φυσικά, όταν η διασκέδαση ανοίγει τον δρόμο.
Μάθε περισσότερα
Γεια σας αισθήσεις, τι κάνετε; Αισθητηριακές συμβουλές από μία Ειδικό στην Αν...
Φαίνεται ότι τα αισθητηριακά θέματα είναι δημοφιλή τον τελευταίο καιρό. Είναι...
Πώς να ηρεμήσετε ένα μωρό που κλαίει: Απλές Λύσεις από την Ειδικό στην Ανάπτυ...
«Γιατί κλαίει το μωρό μου πάλι;» Είναι μια ερώτηση που κάθε γονέας έχει κάνει...
