Rozmowy z maluchami: jak rozwijają się zdolności językowe
Witamy w okresie poniemowlęcym! Twój maluch zalicza w nim mnóstwo pierwszych osiągnięć. Pierwsze kroki, pierwsi przyjaciele, a może nawet pierwsze słowa! Co zrobić, żeby dobra passa trwała? Jak pomóc maluchowi rozwijać te pierwsze umiejętności językowe?
W tym wieku dziecko uczy się PRZEZ CAŁY CZAS. Maluchy są jak małe chodzące gąbki, które chłoną wszystko, co dociera do nich ze świata wokół (ma to swoje dobre i złe strony). Każda rozmowa to szansa, by nauczyć się nowego słowa, dostrzec nową zależność i podłapać normy społeczne dotyczące rozmów, takie jak przestrzeganie kolejności wypowiedzi czy słuchanie rozmówcy.
Nie masz czasu na czytanie? Obejrzyj ten film.
Jak pomóc brzdącowi zacząć mówić: podstawy
1. Wprowadź język w otoczenie dziecka.
Od regularnych rozmów po czytanie książek na głos, śpiewanie piosenek i wspólne zabawy. Każdego dnia otaczaj dziecko wszystkimi możliwymi słowami.
2. Nazywaj znajome przedmioty i osoby.
Twój szkrab chciałby poznać słowo na wszystko – wskazując przedmioty, prosi Cię o podanie nazwy. Udzielając odpowiedzi, pomagasz maluchowi poszerzać słownictwo.
3. Rozwijaj jednowyrazowe wypowiedzi dziecka.
Na przykład gdy maluch widzi pojazd i wykrzykuje „śmieciara!”, możesz odpowiedzieć: „Tak, to śmieciarka. Osoby, które nią jeżdżą, odbierają od wszystkich śmieci i je wywożą”.
4. Opowiadaj, co się dzieje w zabawie.
Bawiąc się ze swoim szkrabem, opowiadaj mu, co dzieje się w Waszej historii. A gdy maluch przejmie kontrolę nad akcją,rozwój wypadków może Cię zadziwić!
Nietypowe wskazówki:
Oto kilka dodatkowych metod wspomagania rozwoju umiejętności językowych, które poznałam, pracując z rodzinami (i z własnymi dziećmi).
1. Na czas zabawy rozstańcie się z telefonami, tabletami, i telewizją.
Dzięki temu dziecko skupi się na zabawie oraz związanych z nią rozmowach i narracjach.
2. Pokazuj opcje i wymieniaj je, zamiast zadawać pytania otwarte.
Na przykład zamiast pytać „Czego chcesz się napić?”, pokaż dziecku dostępne opakowania lub naczynia i zapytaj „Chcesz się napić wody czy mleka?”. To pomoże maluchowi wyartykułować, czego chce.
3. Utrzymuj otwarty kanał komunikacji z dzieckiem.
Regularne rozmowy (o wszystkim i o niczym) nie tylko sprzyjają rozwojowi umiejętności komunikacyjnych, takich jak słuchanie i czekanie na swoją kolej – pomagają też budować zaufanie i rozwijają w dziecku przekonanie, że zawsze może do Ciebie przyjść, jeśli tego potrzebuje.
Harmonogram mówienia maluchów
Każde dziecko rozwija się we własnym tempie, ale ogólnie umiejętności językowe zwykle kształtują się według poniższego rozkładu.
11-18 miesięcy
Pierwszymi słowami Twojego szkraba będą najprawdopodobniej określenia identyfikujące, takie jak „mama” lub „tata”, wyrażenia społeczne, takie jak „cześć” lub „pa-pa”, albo wykrzyknienia, np. „oj” lub „o nie”.
18-23 miesięcy
Maluch może tworzyć własne określenia znanych sobie rzeczy, a następnie szybko przejść do etapu łączenia słów w proste dwuwyrazowe wyrażenia, np. „mama buty”.
2 lata
Brzdąc zaczyna mówić trzy- lub czterowyrazowe zdania i zadawać proste pytania, np. „Co to?”. Chce też wiedzieć, jak wszystko się nazywa.
3 lata
Na tym etapie zasób słownictwa dziecka obejmuje około 200 słów i z każdym dniem się poszerza. Maluch używa bardziej złożonych zdań i zaczyna zadawać pytania typu „dlaczego?” lub „jak?”.
Pamiętaj, że powyższa rozpiska to tylko ogólny harmonogram. Ty najlepiej znasz swoje dziecko, a jeśli masz jakiekolwiek obawy, porozmawiaj z pediatrą.
Choć sama jestem specjalistką od rozwoju dzieci, zupełnie nie byłam przygotowana, gdy mój najstarszy syn wykazywał oznaki opóźnienia w mówieniu. Gdy tylko zorientowałam się, że nie osiąga kolejnych etapów, a instynkt podpowiadał mi, że coś może być nie tak, skonsultowałam się z pediatrą. Cieszę się, że się na to zdecydowałam. Teraz mój syn korzysta z usług, które zapewniają mu potrzebne wsparcie, i świetnie sobie radzi!
Zadbaj o siebie
Jak się czujesz?
Mówienie to wspaniały etap rozwoju dziecka, który bo jego osobowość naprawdę daje o sobie znać Maluch cały czas się uczy, odkrywa, co lubi, a czego nie, i szuka sposobów na wyrażanie siebie. Zanim się zorientujesz, będziesz słuchać o wszystkich jego przemyśleniach i uczuciach oraz odpowiadać na superważne pytania o to, co dinozaury jadły na śniadanie, i dlaczego spodnie są takie ważne.
To czas pełen ekscytacji i radości, ale bywa też stresująco. Zaufaj swojej intuicji, a w razie potrzeby nie wahaj się prosić o pomoc – dla dziecka i dla siebie.
Z uśmiechem witaj każdy etap rozwoju dziecka
Powitaj radośniejsze rodzicielstwo. Jesteśmy tu, aby pomóc Ci w świętowaniu małych wielkich osiągnięć, odrzuceniu tego, co „powinno” się robić, i kultywowaniu pozytywnego nastawienia. Jesteśmy na to gotowi, bo mamy za sobą ponad 90 lat wspierania rodzin i w tym czasie zdążyliśmy nauczyć się, że rozwój przychodzi naturalnie, gdy kierunek wyznacza zabawa.
Dowiedz się więcej